Duurzaamheid

Er is in Nijmegen veel steun voor het zo hoogwaardig mogelijk inzetten van materialen en producten in de economie:

• Zo staan Nijmegenaren in het algemeen positief ten aanzien van het hergebruik van materialen, en werken mee aan de aparte inzameling van diverse soorten huishoudelijk afval. Zij zien mogelijkheden (nog) beter te scheiden.
• Het afvalscheidingspercentage neemt toe (74% met behulp van nascheiding) en Nijmegen kent verhoudingsgewijs een lage hoeveelheid huishoudelijk restafval per inwoner.

Hergebruik van afvalstromen betekent het uitsparen van nieuwe grondstoffen, energiebesparing en kostenbesparingen:

• Nijmegenaren hebben over het algemeen een positieve basishouding ten aanzien van het hergebruik van materialen.
• Bijvoorbeeld waar het gaat om het kopen van tweedehands producten of het kopen van artikelen die gemaakt zijn van reeds gebruikte materialen.

Figuur: Koopgedrag: houding en gedrag ten aanzien van hergebruik materialen (in procenten). Bron: gemeente Nijmegen, Peiling Duurzaamheid en Milieu, Stadspanel.

• Minimaal een derde deel kiest regelmatig of vaak voor artikelen van gebruikt materiaal, aankoop van tweedehands spullen en klusmaterialen met milieukeurmerk.
• Keurmerken voor klusmaterialen lijken qua belang en bekendheid een kleinere rol te zijn gaan spelen.
• Ruim 1 op de 10 laat consequent spullen repareren.
• Een toenemend aandeel (58% in 2021) is bereid meer te betalen voor milieuvriendelijk gemaakte producten.

De positieve houding rond hergebruik van materialen komt ook tot uitdrukking in de omgang met huishoudelijk afval:

• Panelleden geven in grote meerderheid te kennen dat ze glas, plastic en oud papier gescheiden inleveren.
• Ook bouwafval en gft-afval worden naar eigen zeggen goed ingeleverd.
• Het zelf maken van compost van groenafval komt in beperkte mate voor (14% in 2021). Waarschijnlijk hangt dit samen met de aanwezigheid van een tuin en voldoende groenafval.

Figuur: Inlevergedrag huishoudelijk afval (in procenten). Bron: gemeente Nijmegen, Peiling Duurzaamheid en Milieu, Stadspanel.

Dit is de kern:

• De hoeveelheid huishoudelijk afval (ingezameld in Nijmegen) is gedaald van 77.600 ton in 2009 naar 71.600 ton in 2021 (daling -7,7%). Dit ondanks een bevolkingstoename.
• De daling zit in de hoeveelheid restafval via de Nijmeegse groene zak en in de categorie grof restafval. Ook landelijk is deze afname te zien.
• Het aandeel gescheiden ingezameld huishoudelijk afval in Nijmegen aan de bron (ingezameld, gebracht) is na 2014 gestegen naar een scheidingspercentage van 73% in 2021.
• Het scheidingspercentage inclusief nascheiding ligt nog wat hoger. Vooral door nascheiding van grof restafval en bouw- en sloopafval.
• Het scheidingspercentage van huishoudelijk afval is in Nijmegen vergelijkbaar met het provinciaal beeld,  en landelijk gezien hoog. In de Provincie Gelderland lag het scheidingspercentage voor huishoudelijk afval in 2020 op 73% (bron: Afvalmonitor RWS). Landelijk bedroeg het scheidingspercentage in 2019 gemiddeld 59% (bron: milieucentraal.nl).

* Afvalscheidingspercentage sinds 2014 inclusief ‘nascheiding’ van grof restafval en bouw- en sloopafval.
Figuur: Huishoudelijk afval: totaal ingezameld (kg), gescheiden ingezameld (kg) en afvalscheidingspercentage. Bron: DAR Milieudiensten N.V.

In onderstaande figuur zijn Nijmeegse inzamelresultaten te zien:

• Nog steeds gaat naar verhouding een grote hoeveelheid huishoudelijk afval in de groene restafvalzak, de dalende trend lijkt hervonden.
• De aparte inzameling van verpakkingen van plastic, blik en drankkarton speelt een belangrijke rol.
• De inzameling van gft-afval, oud papier en glas is al langere tijd stabiel (gft recente toename), de kilogrammen plastic-blik-drankkarton blijven behoorlijk toenemen.

Figuur: Ingezameld huishoudelijk afval: gescheiden ingezameld en restafval (x1000kg). Bron: DAR Milieudiensten N.V.
Overig hergebruik: textiel, klein gevaarlijk afval, wit/bruingoed, overig.

De totale hoeveelheid huishoudelijk afval per inwoner in Nijmegen is vergelijkbaar met enkele andere steden:

• In 2021 is de ingezamelde hoeveelheid huishoudelijk afval per vergeleken gemeente gemiddeld 434 kg. Nijmegen zit daar met 404 kg enigszins onder, Eindhoven en Arnhem er boven.
• De onderstaande figuur toont voor Nijmegen 109 kg huishoudelijk restafval per inwoner. Dit totaal bestaat uit 81,2 kg fijn huishoudelijk restafval, 22 kg grof huishoudelijk restafval, 5,8 kg verbouwingsrestafval en 0,1 kg overig huishoudelijk afval (voorlopige cijfers 2021, bron CBS).
• Samen met Maastricht, Enschede en Tilburg behoort Nijmegen tot de gemeenten met de kleinste hoeveelheden huishoudelijke restafval die per inwoner worden ingeleverd.

Figuur: Huishoudelijk afval per inwoner (kg): stedenvergelijking. Bron: CBS, voorlopige cijfers 2021 (Tilburg 2020, Leiden 2019).

Tabel: Hoeveelheid huishoudelijk restafval, kilogram per inwoner. Bron: CBS. Betreft voorlopige cijfers 2021.

Minder restafval mogelijk?
Desgevraagd geven Nijmegenaren (panelleden) aan bepaalde soorten afval beter te kunnen scheiden. Mogelijk is het huishoudelijk restafval per inwoner verder terug te brengen, omdat 20% van de Nijmegenaren denkt beter te kunnen scheiden, 26% iets beter. Het gaat vooral om:

• gebruikt textiel, schoenen;
• plastic, blik, pakken;
• GFT.

De resultaten van de Stadspanelpeiling huishoudelijk afval (oktober 2020) zijn op te vragen via onderzoek.statistiek@nijmegen.nl