Heijendaal

Leefbaarheid en wijkontwikkeling

Bewoners waarderen het woon- en leefklimaat in hun wijk gemiddeld met een rapportcijfer 7,8. Deze goede waardering is vergelijkbaar met het gemiddelde in stadsdeel Nijmegen-Midden (7,7) en wat hoger dan gemiddeld in Nijmegen (7,5). Het rapportcijfer is qua ontwikkeling al vele jaren stabiel.

Wijkmonitoring laat een stabiel woon- en leefklimaat zien.

Leefbaarometer.nl beoordeelt de leefbaarheid in 2020 als zeer goed (daarvoor goed). Er zijn geen aandachtsgebieden met leefbaarheidsrisico's aangegeven (beeld 2020).

Een groot deel van de inwoners vindt de buurt waarin men woont het afgelopen jaar stabiel gebleven (83%).

Positieve ontwikkelingen in de woonomgeving zijn in de ogen van wijkbewoners vooral:

1. betere sociale samenhang en onderlinge betrokkenheid;
2. verbeteringen qua straatverlichting;
3. leefbaarheid in de buurt vooruitgegaan.

Negatieve ontwikkelingen in de woonomgeving zijn volgens bewoners vooral:

1. meer geluidsoverlast;
2. meer rotzooi, zwerfvuil of afval;
3. drukker verkeer.

Kenmerkend voor het voorzieningenaanbod:

• Inwoners van Heijendaal kunnen voor dagelijkse boodschappen terecht in omliggende wijken.
• De woongebieden kennen geen horeca of wijkaccommodatie.
• Het Radboud-ziekenhuis is een grote, stedelijke voorziening. Verder is het aanbod aan huisartsen, tandartsen of fysiotherapie beperkt.
• Formele voorzieningen voor sporten en bewegen zijn er niet binnen de wijkgrenzen (behoudens specifieke voorzieningen voor studenten en onderwijsmedewerkers). Wel zijn er in nabij gelegen wijken diverse mogelijkheden, en is Park Brakkenstein nabij. In de openbare ruimte van de woongebieden zijn enkele sport- en speelplekken aanwezig.

Het veiligheidsbeeld is relatief gunstig. Een verhoudingsgewijs klein aandeel inwoners ervaart hier onveiligheidsgevoelens. Zo'n 7% voelt zich vaak of soms onveilig in de eigen woonomgeving (Nijmegen 17%).
Woninginbraak, auto-inbraak en fietsendiefstal (incl. brom-/snorfietsen) komen steeds minder voor (in de politiecijfers). Maar fietsendiefstal blijft hier een duidelijk aandachtspunt. Mogelijk is er een relatie met de grote bezoekersstromen die universiteit, ziekenhuis en station Heijendaal genereren of met de aanwezigheid van grote studentencomplexen.

De bevolkingsomvang neemt licht doch gestaag af. In de reguliere woningen is in de periode 2011-2021 een flinke terugloop van groep 40-59 jarigen zichtbaar, en groei van groep 60-79 jarigen.

Heijendaal kent een grote studentenpopulatie en diverse studentencomplexen waardoor er veel 18-24 en 25-39 jarigen wonen.

Sterktes en aantrekkingskracht

Heijendaal wordt grotendeels ingenomen door universiteit, hogeschool, ziekenhuis en park Brakkenstein. Een deel van de hooggewaardeerde woongebieden is in de negentiger jaren van de vorige eeuw gebouwd op het terrein van het voormalige Canisius-Wilhelmina-ziekenhuis (‘Park Heijendaal’). De rest van de vooral vooroorlogse laagbouwwoningen ligt aan de wijkranden, ook zijn er studentencomplexen aanwezig.

De woningen liggen hier erg goed in de markt. Gemiddeld genomen ligt de waarde hier €32.000,- hoger dan bij soortgelijke woningen in andere delen van Nijmegen. Dit komt bijvoorbeeld door het imago van de wijk of afstand tot het centrum. De waardevergelijking is modelmatig.

De waarde van koopwoningen is hier dus verhoudingsgewijs hoog. Zowel laagbouw- als etagewoningen zijn hier relatief duur, wat duidt op een boven gemiddelde woningmarktpositie. Heijendaal kent ook veel ‘zelfstandige’ studentenappartementen van de SSHN, wat de gemiddelde woningprijs drukt.

Heijendaal kent veel maatschappelijk sterke bewoners:

• Er wonen relatief veel hoog opgeleiden (69% in 2019, versus 43% in Nijmegen), gering aantal laagopgeleiden (6% versus 22% in Nijmegen in 2019).
• Een laag gebruik ondersteuningsregelingen.
• Weinig huishoudens met een laag inkomen (7,5% huishoudens tot 110% sociaal minimum, Nijmegen: 15,5% in 2019).
• Een laag aandeel inwoners die een participatiewet uitkering heeft: 0,6% van de 14-65-jarigen, Nijmegen 6,6% (2021).
• Bijna vier van de tien huishoudens wordt tot de hoogste welstandsklasse gerekend; vrijwel niemand tot de laagste welstandsklasse.

Bijna een derde van de inwoners signaleert overlast van groepen jongeren op bepaalde momenten. Zo'n 55% ervaart (bijna) nooit overlast, een verhoudingsgewijs gunstig beeld (Nijmegen 45% nooit overlast in 2021).
De tevredenheid met groenvoorzieningen in de buurt is hier hoog: 75% in 2021 versus 66% gemiddeld in Nijmegen. Ook zijn veel inwoners tevreden over mogelijkheden voor sporten en bewegen, en voorzieningen voor jongeren.

Veel inwoners vinden de wegen in de buurt hier goed onderhouden: een verhoudingsgewijs hoge 79% (Nijmegen 60% in 2021). Veel inwoners vinden de buurt voldoende schoon (84% in 2021).

Een groot deel van de bewoners (92% in 2021) is tevreden over openbaar vervoer in de buurt.

Aandachtspunten

Buurtproblemen die volgens bewoners met voorrang moeten worden opgepakt:

1. geluidsoverlast;
2. druk verkeer;
3. overlast van (hang)jongeren;
4. winkelvoorzieningen;
5. bepaalde verkeerssituaties;
6. hoeveelheid groenvoorzieningen;
7. onderhoud groenvoorzieningen;
8. overlast, in algemene zin;
9. de parkeersituatie;
10. afvalinzameling studentenflats kan beter.

Geluidsoverlast is in deze wijk zeker een thema. Meest genoemde redenen voor geluidshinder zijn buren of mensen in de buurt en druk wegverkeer.

Grote verkeersstromen door en langs de woongebieden leiden volgens wijkprofessionals tot overlast en congestie. Heijendaal ligt aan grote stadswegen, en daarnaast genereren nabijgelegen functies (universiteit, hogeschool, ziekenhuis) veel verkeer.

Er zijn veel woonunits voor studenten in deze wijk, er zijn verhoudingsgewijs veel verhuizingen. Dat heeft vooral te maken met de doorstroming in grote studentencomplexen. De opvallend hoge verhuismobiliteit is verklaarbaar maar vormt wel enigszins een risicofactor. Een groot deel van de inwoners is gehecht aan de eigen buurt: 60% (70% in Nijmegen, 2021). Maar er is hier ook een groep (34%) die niet aan de buurt is gehecht.