Brakkenstein

Leefbaarheid en wijkontwikkeling

Bewoners waarderen het woon- en leefklimaat in hun wijk gemiddeld met een rapportcijfer 7,9. Deze goede waardering is hoger dan het gemiddelde in stadsdeel Nijmegen-Zuid (7,4) en in Nijmegen (7,5). Qua langjarige ontwikkeling is dit rapportcijfer voor de buurt behoorlijk stabiel.

Wijkmonitoring laat een stabiel woon- en leefklimaat zien.

Leefbaarometer.nl beoordeelt de leefbaarheid in de wijk in 2020 als zeer goed.   Er zijn geen aandachtsgebieden met leefbaarheidsrisico's aangegeven (beeld 2020).

Wijkprofessionals kenmerken Brakkenstein als een rustige, groene wijk met veel maatschappelijk sterke inwoners. Zij hebben veel te maken met de vergrijzing: veel oudere bewoners, veel 90+ers die zelfstandig wonen, veel zorginstellingen voor ouderen in de wijk.

Brakkenstein kent een rijk verenigingsleven en veel wijkactiviteiten. Bewoners weten zich goed te organiseren, bijvoorbeeld in een sterk vertegenwoordigde wijkraad en het particuliere initiatief Wijkplaats BUUR.

Het grootste deel van de inwoners vindt de buurt waarin men woont het afgelopen jaar stabiel gebleven (68%). Zo’n 8% vindt de buurt vooruitgegaan, 24% zag vooral achteruitgang.

Positieve ontwikkelingen in de woonomgeving zijn in de ogen van wijkbewoners vooral:

1. betere sociale samenhang en onderlinge betrokkenheid;
2. meer of betere ontmoetingsplekken, buurthuizen of wijkcentra;
3. verjonging van de buurt.

Negatieve ontwikkelingen in de woonomgeving zijn volgens bewoners vooral:

1. onderhoud en staat van wegen, algemeen beeld;
2. minder of slechtere winkels;
3. minder of slechtere speelvoorzieningen voor kinderen;
4. meer geluidsoverlast;
5. slecht onderhoud en/of staat van trottoirs en wandelpaden.

Kenmerkend voor het voorzieningenaanbod:

• Brakkenstein kent enkele kleine en een middelgrote supermarkt. Daarnaast enkele winkels voor dagelijkse producten.
• De wijk kent een paar informele (particuliere) wijkaccommodaties en wat horeca. Daar kunnen wijkbewoners elkaar desgewenst ontmoeten.
• Er is hier een ruim en gespreid aanbod aan huisartsen, tandartsen of fysiotherapie.
• Sportparken, een gymzaal en diverse verenigingen vormen het aanbod voor sporten en bewegen. In de openbare ruimte zijn er diverse sport- en speelplekken, behoorlijk verspreid over de wijk. Ook is er een speeltuin met betekenis voor heel Nijmegen.

Een verhoudingsgewijs klein aandeel inwoners ervaart hier onveiligheidsgevoelens (wel enige toename zichtbaar). Zo'n 8% voelt zich vaak of soms onveilig in de eigen woonomgeving (Nijmegen 17%).

Brakkenstein geeft al met al een naar verhouding gunstig veiligheidsbeeld. Zowel in de beleving bij bewoners als in de politiecijfers. Relatief gezien zijn er de afgelopen jaren weinig voorvallen geregistreerd, en er zijn steeds minder aangiften of meldingen rond bijvoorbeeld inbraken, fietsendiefstal of vernielingen.

Verkamering speelt een zekere rol, maar het aandeel verkamerde panden is niet heel opvallend. In 2021 heeft ruim 2% van de adressen hiervoor een vergunning. Mogelijk zijn er ook kamers zonder vergunning.

In Brakkenstein zien we in de periode 2011-2021 (zoals in veel oudere wijken) een afname van 40-59 jarigen en een toename van 60-79 jarigen. Daarnaast een opvallende afname van 12-17-jarigen.

De wijk kent al met al een bevolking met relatief veel 65+ers, maar ook een duidelijke groep 25-49 jarigen. Er wonen verhoudingsgewijs veel bewoners met een Nederlandse achtergrond.

Sterktes en aantrekkingskracht

In deze hooggewaardeerde woonwijk zijn de Kanunniken- en Dekenbuurt opgezet in een herhaling van hofjes. Daarnaast zijn er ruim opgezette woonbuurten tussen de Heijendaalseweg en Driehuizerweg (met vooral twee-onder-een-kapwoningen) en tussen de Baljuwstraat en de St. Annastraat (met vrijstaande woningen). Aan de Heijendaalseweg liggen diverse wijkvoorzieningen. Met universiteit, ziekenhuis en hogeschool is er veel werkgelegenheid in de directe nabijheid.

Wijkprofessionals noemen dit een gewilde wijk, waar iedereen elkaar als het ware kent. Een soort dorp binnen een stad. Een mooi en rustige woongebied, vlakbij het groen, universiteit en ziekenhuis, met voldoende voorzieningen.

Naar verhouding staan er in Brakkenstein veel laagbouwwoningen, met 74% in 2021 een gewilde woningcategorie. De waarde van woningen is hier verhoudingsgewijs hoog, wat duidt op een sterke woningmarktpositie. Gemiddeld genomen ligt de waarde hier €27.000,- hoger dan bij soortgelijke woningen in andere delen van Nijmegen. Dit komt bijvoorbeeld door het imago van de wijk of afstand tot het centrum. De waardevergelijking is modelmatig.

De tevredenheid met groenvoorzieningen in de buurt is hier hoog: 85% in 2021 versus 66% gemiddeld in Nijmegen. Veel inwoners vinden de buurt voldoende schoon (87% in 2021). De tevredenheid over mogelijkheden voor sporten of bewegen, en elkaar ontmoeten is hier hoog.

Een groot deel van de inwoners is gehecht aan de eigen buurt: 78,0% (70% in Nijmegen, 2021). Gemiddeld wonen huishoudens hier al 16 jaar. In Nijmegen bedraagt de gemiddelde woonduur zo'n 13 jaar.
De sociale samenhang is hier volgens bewoners sterk. Het elkaar kennen, met elkaar omgaan, de saamhorigheid en de mate waarin mensen zich thuis voelen bij anderen in de buurt worden duidelijk hoger beoordeeld dan elders (2021).

Overlast van (groepen) jongeren of van omwonenden spelen in geringe mate. Ruim een kwart van de inwoners signaleert overlast van groepen jongeren op bepaalde momenten. Zo'n 65% ervaart (bijna) nooit overlast, een verhoudingsgewijs gunstig beeld (Nijmegen 45% nooit overlast in 2021). Een grote groep inwoners (ruim 63%) geeft aan dat overlast van omwonenden (bijna) nooit voorkomt in hun buurt (Nijmegen 51% in 2021).

Veel vestigers in deze wijk lijken maatschappelijk sterk (67% van de instroom in 2020). Slechts een klein aandeel is aangewezen op ondersteuningsregelingen (3%). Weinig huishoudens met een laag inkomen (10% huishoudens tot 110% sociaal minimum, Nijmegen: 15,5% in 2019).

Aandachtspunten

Buurtproblemen die volgens bewoners met voorrang moeten worden opgepakt:

1. gebrekkig onderhoud of slechte staat van wegen;
2. gebrekkig onderhoud of slechte staat trottoirs en wandelpaden;
3. druk verkeer;
4. winkelvoorzieningen;
5. speelvoorzieningen voor kinderen, algemeen
6. geluidsoverlast;
7. wegen, diverse problematiek;
8. parkeeroverlast;
9. gebrek aan parkeermogelijkheden;
10. overlast van (hang)jongeren.

Aansluitend op de bovenstaande prioriteiten van bewoners betreffende de openbare ruimte en voorzieningen:

• Ruim 31% vindt de wegen in de buurt hier goed onderhouden, maar een verhoudingsgewijs hoge 56% ziet op dit vlak problemen (Nijmegen 23% in 2021). De openbare ruimte is in de open van wijkprofessionals soms moeilijk begaanbaar voor mensen die slecht ter been zijn.
• Relatief veel inwoners ervaren parkeeroverlast in de buurt.
• Naar verhouding zijn bewoners hier minder tevreden over winkels voor dagelijkse boodschappen. Volgens wijkprofessionals  is er weinig te doen voor kinderen en jongeren.

De sterke, en verder toenemende vergrijzing is voor wijkprofessionals een aandachtspunt, vooral vanwege de ouderdomsproblematiek van huishoudens (zoals eenzaamheid, toename van zorgbehoeften en noodzaak tot woningaanpassingen) die daar uit voortvloeit. De wijk kent een substantieel aandeel kwetsbare bewoners dat op meerdere ondersteuningsregelingen is aangewezen (5,7% in 2019, versus 5% in Nijmegen als geheel).